Relatiedag van het Noorden 2011

Kennismaken, ervaren, proeven en (tenminste) vijf prachtige managementinzichten tastbaar aangereikt. De Noordelijke relatiedag is wat mij betreft één van de hoogtepunten van het ongedwongen zakelijke netwerken.

Dat de dag werd vergezeld door uitbundige zonneschijn was er een mooie indicator van dat er deze dag iets stond te gebeuren. “Na de ranja werden we in groepjes verdeeld”, klinkt nu net of we in een kinderfeestje verzeild waren geraakt maar niets bleek minder waar. Niets, dat zeg ik. “Niets” vervolgde Hans Lauxen, nadat wij in een doolhofachtige zoektocht door de indrukwekkende krochten van ‘De Hunzebergen’ de TAO hadden afgelegd naar zijn inspiratiesessie, “niets is het grootste iets”.

water

Aan de hand van het oudste boek over leiderschap nam Hans ons mee in de inzichten van de oosterse wijsheid. Tao is de weg, de weg is wat er is en die we gaan. Altijd in het hier en nu. Maar waar is hier als mijn hier jouw daar is en jouw hier niet mijn nu. Ingewikkelde materie als je erop wegzweeft maar tegelijk toch een goed geaard fundament voor bewust handelen. Even leek hij zich als een Dan Brown te begeven op het pad van cryptisch symbolisme toen hij ons meenam in zijn reiservaring waarin de clou lag in het getal 66…

Gelukkig bleek dat niet de opmaat voor de 666, ‘De 66’, zoals Hans hem aankondigde, verwijst naar een Tao-hoofdstuk over de loop van het water, de diepgang van de zee en de meerwaarde van faciliterend leiderschap. Een behartigenswaardig managementaxioma (primo, oftewel 1):

Waarom is de oceaan het grootste waterreservoir? Omdat hij lager dan alle rivieren is gelegen en voor alle openstaat

Ik citeer uit John Heider’s Tao van Leiderschap, hoofdstuk 66, Laag en open: “Wat we leiderschap noemen bestaat voornamelijk uit weten hoe te volgen. De wijze leider houdt zich op de achtergrond en stimuleert anderen  in hun proces (…).” Misschien kent u ook deze tao-quote wel: De beste leiders doen wat ze zeggen en spreken niet veel. Als zij hun taak hebben volbracht, zeggen hun mensen: ‘Wonderlijk! We hebben het gehaald, helemaal op eigen kracht!

Bij Leiderschap gaat het er niet om wie de/het grootste of meeste heeft, de grootste leiders zijn nederig en haast onzichtbaar. Zij worden gevoed door hun omgeving en voeden deze zelf zoals de zee.

wijn

Wijn, of Wein (!) zoals Geert Lange die schenkt en doceert is wat ons doet ontstijgen aan het grote Niets. De bevlogen connaisseur nam ons met zijn ongekende passie mee naar de dalen en toppen van het Italiaanse wijnlandschap. Niet zonder toch een keer achteloos te laten vallen dat toch vooral de Duitse witte Weine van überlegen Qualität sind en een wig drijvend tussen de Fransen en Italianen door ons op het proeven van een witte Corsicaanse wijn te trakteren en daarbij aan te geven dat het verschil tussen die twee de reden voor Italianen zou moeten zijn om het Franse eiland in te lijven. Bij deze duoproeverij werden voor het eerst door mij zowaar een paar druppels gemorst… in de wijnkoeler die ik tot dusverre altijd als een overbodig beoordelaarsattribuut had gezien.

Italiaans rood is onovertroffen. Begeleid met de inzichten van de meester passeerden de prachtigste wijnen, onder meer uit het onwereldse Toscaanse stadje met de zeven torens, San Giminiano, en afgesloten met de absolute klasse van de Amarone. Visie is niet vrijblijvend. Managementles nummer 2.

brood

Gelijktijdig met de proeverij werd door een aantal genodigden een cursus Italiaans etenswarenschikken gevolgd waarvan de resultaten gedurende het roodproeven trots werden gepresenteerd. Een waardevolle aanvulling op het geheel en managementregel 3: je hoeft niet overal zelf bij te zijn om te kunnen delen in een prettig resultaat.

spelen

Constructiewerk is na wijnproeverij geen sinecure. (impliciete managementtip 3,5). Het creatieve brein is dan weliswaar in topconditionele omstandigheden maar de oog-hand-coördinatie is dan zeg maar… wat verzwakt. Van de vier origami-torens die wij na aansporing van Dreas en Gerlinde mochten oprichten haalde er welgeteld één de finish. En zo ontpopte het vouwen en stapelen met de managementtrainers zich in een leerzaam Babylonisch beeld van samenwerken en communiceren. Groepsgewijs aan iets werken staat niet vanzelfsprekend ook garant voor een bevredigend resultaat. Managementinzicht nummer 4. En zo ontsluierde deze praktijkoefening ook nog wat latente leerbehoefte…

delen

Een prachtig buffet, omkranst door mooie wijnen en voor de liefhebber een plat watertje, geanimeerde gesprekken en leuke ontmoetingen maakten het feest compleet.

“In the past you were what you owned. Now you are what you share”. Het is de opmaat voor ‘collaborative creativity’ zoals Charles Leadbeater dat benoemt als voorwaarde voor nieuwe innovatie en vernieuwend ondernemen (zie zijn TED talk). Sharing relaties, relaties bij elkaar brengen, ze de gelegenheid bieden om kennis met elkaar te maken en ideeën op te doen en samen met hen een mooi moment beleven is een prachtige uiting van het nieuwe ondernemen.

Boerhave, Event Creators, Blencom, Oving, Geert Lange, Grafiek, Hunzebergen en Gaasbeek Media verdienen (weer) een groot compliment met het organiseren van dit leuke, lekkere en inspirerende relatie-evenement. Bedankt daarvoor.

meer

Valt er op deze dag dan helemaal niets aan te merken? Jawel… de prominente aanwezigheid van de ondersteboven hangende Hongaarse vlag ter aankondiging van de Italiaanse sferen begreep ik niet. Of was dat een oefening in opmerkzaamheid uit de koker van Henk Norder als managementvaardigheidsoefening?

Het Italiaans biedt gelukkig een scala aan superlatieven om blijken van bewondering en plezier passend te verwoorden. Bij deze dan, ze gelden allemaal: super, divino, enorme, fantastico, favoloso, magnifico, meraviglioso, mirabile, pazzesco, superbo! En o ja, ga zo door (en ultieme managementuitdaging, nummer 5): vogliamo di più!

funtheory II: een èchte leider brengt plezier!

Plezier in je werk is als een grondrecht en verdient een dagdeel in elke managementtraining. Want het begint met aandacht daarvoor. Plezier is zelfs één van de redenen om voor jezelf te beginnen, omdat je iets prachtig vindt om te doen. Of omdat het werken in dienst van een ander je de ‘twinkle in the eye’ niet brengt.

“Plezier op je werk, ja graag!” schreef ik eerder naar aanleiding van een aantal persoonlijke ervaringen (1).  ‘Funtheory’ is net zo wetenschappelijk verantwoord als de wet van de virale aanstekelijkheid.  Plezier echoot door zonder krachtsverlies. Geef plezier en je krijgt het. De vele  positieve reacties op die eerste theoretische beschouwing onderstrepen de toegevoegde waarde van een beetje lol. Wat is er mooier dan de epidemische verspreiding van een goed gevoel?

theory

Plezier op je werk, durf ik wel te stellen, is één van de belangrijkste drivers onder effectiviteit en productiviteit en –met een knipoog naar managementgoeroe Peter F. Drucker voor de zelfverzekerde (top)manager die een prima donna kader prefereert- : een managementverantwoordelijkheid. “De arbeidsproductiviteit is niet de verantwoordelijkheid van de werknemer, maar van de manager” aldus Drucker. Succesvol ondernemen, productiviteit en plezier staan met elkaar in verband. So now we ’re talking business dus. Serious business.

“If you can’t inspire, can you really lead? There is a difference between a manager and a leader”, rolde laatst voorbij op mijn twittertimeline. Inspiratie en plezier gaan hand in hand. Het veroorzaken van plezier is daarom ook een leiderschapsvaardigheid. En niet de minste volgens mij.

van theorie naar praktijk

Bladerend in het boek Emotionomics van Dan Hill kom ik een volgend argument tegen dat de stelling ‘plezier in je werk, ja graag!’ mooi ondersteunt. Hill verwijst naar Time magazine als bron (2). “Time magazine’s cover story linking emotions and productivity involved a round-up of expert opinion, including the estimate that the emotional happiness present in employees can account for 10% to 25% higher job performance (Thottam).”

Twitterbare boodschap dacht ik:

ceesdebil plezier op het werk, ja graag! ‘the emotional happiness present in employees can account for 10-25% higher job performance’ #funfacts

waarop direct een reactie volgde:

Harriedevries @ceesdebil Het doel van stichting werklust!!

ceesdebil RT @Harriedevries “@ceesdebil Het doel van stichting werklust!!” = Plezier in je werk: http://www.stichtingwerklust.nl/ LOL

En zo zie je maar weer hoe ook twitter aan (werk)plezier en inzicht kan bijdragen. Nooit van gehoord en nu wel, de Stichting Werklust. Een mooi initiatief: met z’n allen geld bijeen brengen om de ondernemende droom van een plezierzoeker te helpen realiseren.

fact

Funfact: met plezier in je werk presteer je beter! Feit ja, geen theorie meer.

Reden genoeg ook om dat Time-artikel (3) er nog eens bij te pakken:

“As researchers in psychology, economics and organizational behavior have been gradually discovering, the experience of being happy at work  looks very similar across professions. People who love their jobs feel challenged by their work but in control of it. They have bosses who make them feel appreciated and co-workers they like. They can find meaning in whatever they do. And they aren’t just lucky.”

Prachtig understatement, die laatste toevoeging. … en dat is niet omdat ze mazzel hebben… Plezier in je werk kan in elke job en heeft naast inhoud ook met je collega’s en de baas te maken.

Wetenschappelijk onderbouwd.

Ook de instelling van de  leerstoel “bevlogenheid” op Nijenrode erkent dat. Sociale steun en ruimte voor ontwikkeling en ontplooiing zijn belangrijke drivers onder gezond en plezierig werken. “Werkplezier draagt bij aan bevlogenheid en dat is goed voor het bedrijf” aldus Willem van Rhenen die met toga, feestmuts en (roep)toeter op deze vreugdevolle stoel is gaan staan. (4)

gezond

“A growing body of research is demonstrating that happy workers not only are happier in life but are also crucial to the health of a company” vermeldt Time ook en schroomt daarbij niet te verwijzen naar grootheden als de Dalai Lama en Mihaly Csikszentmihalyi (het uitspreken van de naam van de uitvinder van ‘flow’ is op zich al een plezierbrengende hindernis die zonder fonetische hulp bijna niet te nemen valt. De goede oplossing is: Tsjiksentmihai). Is dat plezier dan alleen maar weggelegd voor de groten van deze aarde?

Natuurlijk niet, engagement – de mate waarin je met plezier met je werk bezig bent – is voor iedereen weggelegd. Een baan die bij je past is belangrijk en je moet daar om te beginnen vooral zelf veel voor doen, maar managers kunnen er een forse bijdrage aan leveren. Met het bieden van veiligheid, ruimte, perspectief, aandacht en steun. En door echt, authentiek te zijn. Gewoon zoals ze zijn.

eigenbelang prima basis

Ricardo Semler is een prachtig voorbeeld van een – zeer succesvolle – ondernemer/leider die laat zien dat de funfacts in de praktijk hun waarde bewijzen. Plezier gaat verder dan een lolletje en vindt ook zijn uitwerking in het organisatiemodel. Er ligt een filosofie en een manier van werken aan ten grondslag. Invloed en betrokkenheid, gegeven en genomen verantwoordelijkheid horen erbij.

En het is ook geen kwestie van filantropie of terugverlangen naar de speeltuin (hoewel… zo’n vreemde metafoor is dat nu ook weer niet). ‘Nee hoor, ik zie mijn werkwijze niet als een geschenk aan de mensheid. Ik doe het niet om anderen wat te leren, ik doe het voor mezelf. Ik wilde gewoon een organisatie waar ik zelf graag zou werken. Het is in feite heel egoïstisch.’ zegt Semler. (5)

have fun!

En daar gaat het maar om, de organisatie waar je graag in wilt werken. Moeilijker hoef je het niet te maken.

A fact is a fact. LOL (laughing out loud, voor de notwits). Veel plezier!

---

(1) https://ceesdebil.wordpress.com/2010/01/25/funtheory-plezier-op-je-werk-ja-graag/

(2) Dan Hill, Emotionomics, winning hearts and minds, Adams Business & Professional, 2007, blz.4

(3) Time magazine, 17 januari 2005, Yioti Thottam  – Thank God it’s Monday, zie http://www.planningzone.com/120/student/TIME-ThankGodMonday.pdf

(4) Bevlogenheid als nieuwe leerstoel, nu.nl 2 september 2010, rubriek werk en privé: http://bit.ly/9WcbDt. De samenvatting van het proefschrift ‘From stress to engagement’ (2008) van Willem van Rhenen is te downloaden via http://bit.ly/bNFplR

(5) Voor een prima kennismaking met de Semler-filosofie verwijs ik graag naar het interviewartikel ‘Ondernemen zonder regels’ van Dominique Haijtema in Ode Magazine, jan/feb 2007, http://bit.ly/s4UUR waarin ook deze quote staat.

twitterstrategie – kiwimarketing

Over het nut van twitteren voor ondernemers is al veel geschreven. Ondernemers kom je overal in de social media tegen. Van international tot zzp’er en van opinieleider tot mikpunt.  Wat zijn nou redenen om je in het social mediageweld te storten en druppels toe te voegen aan die schijnbaar al zo overvolle oceaan?

follow the tweeter?

Recent publiceerde Remco Janssen op marketingfacts.nl een interessant overzicht met redenen waarom merken aanwezig zijn op Hyves (http://bit.ly/aLrvJl).

PR, voorlichting, service, polls, input voor productontwikkeling en recruiting blijken belangrijke drijfveren. Richtinggevend voor toepassingsmogelijkheden lijkt mij, ook voor zzp’ers en andere ondernemers.

Merken volgen ook nauwgezet de berichtgeving over hen op social media platforms om te vernemen wat de sentimenten zijn over hun producten en activiteiten. Imago en merkbeleving zijn naast – de in bijna alle gevallen kopieerbare – functionele eigenschappen vergaand waardebepalend. Hoe vergaand? Doorslaggevend vaak. Voor kleinere ondernemers speelt dit denk ik wat minder maar de lessen van de social mediahypes die ontstaan als je niet of onhandig reageert op vragen en kritiek vanuit jouw klantenkring en omgeving zijn wel voor iedere ondernemer interessant.

Twitter dan. Een interessante (vraag)stelling van Chris Stapper over volggedrag en twitterstrategie trok mijn aandacht. Aanleiding ook om na te denken over de zin en onzin van twitter voor een kleine zelfstandige zoals ik zelf ben.

“Ik volg je alleen als je mij volgt”

Door Chris Stapper op 02-09-2010   geplaatst op Ikki.nl (http://bit.ly/b4xt2i)

Dit gaat over: followers , social network , twitter , vreemde mentaliteit

Dit gedrag komt vaak voor op twitter: mensen volgen zodat ze jou terugvolgen. Iemand gaan volgen geeft je vaak een goede kans dat die persoon je terugvolgt. Sommige mensen nemen dit een stap verder en unfollowen de mensen die hen niet terugvolgen. Dat vind ik persoonlijk vrij apart: ik follow mensen omdat ik het interessant vind wat ze zeggen, niet om extra followers te krijgen. Als je dit doet heb je blijkbaar niet zoveel interesse in je twitstream. Mensen zo unfollowen lijkt een beetje op followers afdwingen. Maar goed, ik wil het eigenlijk hebben over het effect dat dit follow/unfollowgedrag heeft.

Het resultaat van dit gedrag is een enorme hoeveelheid fictieve followers. Mensen die een flinke schare followers hebben, die hun tweets niet lezen. En andersom: mensen die hun eigen twitstream niet of amper lezen, die stream is enorm groot en de relevantie is onbekend. Dit zijn allemaal mensen die elkaar alleen ‘op papier’ kennen. En of de doelen van voornoemde twitteraars hiermee bereikt worden, betwijfel ik. Wie leest de tweets van mensen die je obligaat volgt? Hoe dan ook: zonde van de geïnvesteerde tijd!

Ik blijf bij mijn aanvankelijke twitter strategie. Ik volg mensen die tweeten over wat ik interessant vind. En ik tweet dingen waarvan ik denk dat ze interessant zijn. Zo krijg ik, hopelijk, followers die diezelfde dingen interessant vinden. En dat biedt mogelijkheden om hen beter te leren kennen. Als iemand mij niet terugvolgt, is dat prima, ik lees evengoed graag zijn of haar tweets.

Wat motiveert om op Twitter anderen te volgen en gevolgd te worden en wat heb je daar dan aan?

twitterstrategie

Het is natuurlijk het leukst als je gevolgd wordt om wat je te vertellen hebt en het is – ook als je ondernemer bent  – een mogelijkheid (naast heel veel andere) om te laten zien wie je bent, wat je doet, wat je bezig houdt en hoe je denkt.

Ik ben erg nieuwsgierig naar de toegevoegde waarde van social media voor ondernemers. De kans op krijgen begint met geven denk ik. Toegevoegde waarde dus. De inhoud die je geeft bepaalt daarom denk ik wel wat de waarde is van jouw aanwezigheid op twitter, facebook, linkedin, blogsites en andere podia. Heb je niks te melden op twitter, dan word je daarom ook niet gevolgd en zal dat ook geen spin off hebben op zakelijk gebied. Wederkerigheid is een van de drivers onder marketing en verkoop.

Aantallen scoren en plaatjes sparen, zoals ik dat vroeger deed met voetbalplaatjes, kan een leuk tijdverdrijf zijn maar leidt tot niets anders dan een hoop plaatjes en een overvolle stream waarop de interessante berichten ondersneeuwen – hoewel daar wel weer streamspltsingstools voor zijn. Met je contactennetwerk op linkedin is het niet veel anders. Het gaat niet om de hoeveelheid maar om de kwaliteit. Van ken je elkaar en/of wil je elkaar kennen tot kan en wil je wat voor elkaar betekenen.

Volgen om gevolgd te worden kan toch wel een doel dienen anders dan dat je trots kan vertellen dat je 1000+ contacten hebt. Je kan er de mogelijkheid mee creëren om mensen nieuwsgieriger naar je te laten worden en om je te blijven volgen om wat je te zeggen hebt.

kiwimarketing

Kennen, aardig vinden en vertrouwen zijn de drie voorwaarden om verder te komen met elkaar dan een nietszeggende glimlach en wat smalltalk. Kennen is stap één op weg naar meer en daarom draagt volgen om gevolgd te kunnen worden daar wel aan bij.

En dan is het een vorm van marketing en netwerken.

K = Kosteloos (ja, OK, het vraagt wel wat van je tijd maar wanneer, hoe lang  en hoe? da’s allemaal vrij).

I = Informeel, laagdrempelig en eenvoudig toepasbaar.

W = Waardevol, waarde toevoegend en een mooie stijloefening (zeg het maar in een halve zin en zo dat het toch voor lezers de moeite waard is).

I = Interactief,  je krijgt directe feedback door de rechtstreekse reacties en door de toe- of afname van je “volggroep”.

KIWI-marketing, niet als bezweringsformule bedoeld hoor, maar als in kiwi, laaghangend fruit. Je hoeft het alleen maar te plukken.

_______________________________

voorbeelden

Mooi artikel, maar ik mis concrete voorbeelden. Wát voor toegevoegde waarde kan een ZZP-er of MKB-er betekenen op Twitter? vroeg Kevin in zijn reactie op deze blog op molblog.nl.

Voorbeelden van de waarde van twitter voor ZZP en MKB kan ik het beste geven aan de hand van de meest gevonden praktische toepassingen.

conversatie

Social media communicatie in het algemeen en Twitter-communicatie in het bijzonder is conversatie. Het is geen advertentiemedium. Twitteraars negeren rechtstreekse commerciële boodschappen. In diverse reacties op het artikel van Chris Stapper op Ikki.nl wordt dat nog eens benadrukt.
De conversatie gaat over het uitwisselen van leuke, interessante wetenswaardigheden, commentaren op ervaringen en de actualiteit, links naar andere bronnen voor wie meer wil weten van de twitteraar of het topic, vragen en antwoorden.

Een enkele korting- en aanbiedingenspotter slaagt er wel in om een volggroep te interesseren, maar dat is naar mijn idee een uitzondering. Wat je niet ziet volg je niet en wat voorbijkomt dat je niet interesseert negeer je. Twitteraars op zoek naar een dienst of product vragen, zoeken en vinden de weg. Vanuit het perspectief van de aanbieder is het daarom: don’t push, pull.

persoonlijk

Twitter is ook persoonlijk. Je communiceert meer met iemand dan met iets. Een naam, een foto en een bio(grafie) zijn belangrijk. En authenticiteit. Politici en celebrities vallen door de mand als blijkt dat ghostwriters hun ‘persoonlijke’ berichten schrijven. Jij bent jouw bedrijf, jouw merk. Of je nu ZZP, MKB of international bent. Door te laten zien hoe jij bent laat je zien wat je bedrijf waard is, waar het voor staat. Voor een ZZP’ er is dat al een natuurlijke situatie. Voor het MKB ligt hier een absolute kans.

OK, wat is de praktische meerwaarde van twitter voor ZZP en MKB. Persoonlijkheid, aandacht, niche en expertise zijn de sleutelwoorden naar mijn idee.

PR en voorlichting: ZZP’ers hebben er een primair belang bij dat ze gevonden (kunnen) worden. Hoe groter hun netwerk van vrienden, kennissen en vage bekenden, hoe meer kans dat iemand aan ze denkt als er in diens omgeving een vraag speelt waar de zzp’er het passende antwoord op kan leveren.

Naamsbekendheid is (voor)waarde nummer één. Twitteractiviteit van zzp’ers en mkb’ers is daarom gericht op profilering, verduidelijking van de eigen niche. Onderdeel hiervan is het werken aan een expertstatus door het geven van antwoorden op vragen die binnen jouw aanbodbereik liggen. In je bio verduidelijk je jouw zakelijke aanbod en staat de verwijzing naar contactgegevens en je blog of website – het podium waar je nog meer van jezelf en je zakelijke aanbod laat zien. De geïnteresseerde klant vindt jou.

Een twittervoorbeeld:

@azuidhof: Blogt over tijdwinst met slimme filters op jouw informatiestromen http://bit.ly/ckvTB0

Service: jouw antwoord op klantvragen en –klachten in het openbaar laat zien waar je voor staat, waartoe je in staat bent en hoe jij met klanten en hun vragen omgaat. Vraag het Steve Jobs naar aanleiding van de aan hem gerichte vraag over de functionaliteit van de iPh4. Daar kan iedere ZZP’er en MKB’er van leren. En het beter doen. Vragen (goed) beantwoorden, luisteren naar klanten, helpen – dat alles bepaalt en versterkt het beeld dat anderen van jou en jouw bedrijf hebben

Productontwikkeling: wensen, vragen en klachten van klanten zijn bij uitstek triggers om producten aan te passen of alternatieven en vernieuwingen te ontwikkelen. Twitter is all about vragen, meningen en wensen dus een prima inspiratiebron voor innovatie.

Recruiting: de waarde van twitter voor recruiting heb ik recent zelf mogen ervaren. Op zoek naar een kandidaat met specifieke kwalificaties voor een handelsonderneming verwachtte ik niet veel reacties op een regionale advertentie. Ik koos er daarom voor om eerst een twittervraag te stellen met een verwijzing naar meer informatie op mijn blogsite. Die leverde binnen een week drie zinvolle contacten op. Niet veel misschien, maar kwalitatief hoogwaardig.

De rol van twitter? Meerdere retweets van mijn oproep. En de geïnteresseerde kandidaten die ik gesproken heb waren alle drie vanuit hun persoonlijke netwerk geattendeerd op mijn vraagstelling. Kortom: attentiewaarde prima en actieve verspreiding naar relevante ontvangers verloopt snel en ‘als vanzelf’ via het twitternetwerk. Dat laatste zie ik een krant of vacaturewebsite niet zo snel doen.

Een twittervoorbeeld :

Gezocht: cartoonist met een gezonde dosis humor en leuke tekenstijl. Wat maak je en wat kost je? flockatures@partyflock.nl #vacature (about 1 hour ago via web)
gevolgd door:
@zippyart: Kijk op http://www.zippyart.nl @Partyflock. Als het de stijl is die je zoekt, stuur me dan een mail via ‘contact’. (17 minutes ago via web)

ZZP’ers zijn al volop actief op twitter, dat merk ik in mijn contacten en berichtenstream, MKB’ers – middenstanders bijvoorbeeld – veel minder naar mijn idee, maar dat kan ook aan mijn blikveld liggen. De mogelijkheden en kansen zijn voor alle ondernemers volgens mij wel gelijk:

converseer: help, vraag, deel en beantwoord. Pull, don’t push. Profileer en verduidelijk jouw niche en expertise. De twitterboodschap is vooral: als je meer wilt weten, kom dan naar mij.

(niet helemaal) Een twittervoorbeeld (maar toch):

@fredkrautwurst: By being active for each other members of a #network get an army of ambassadors for each other (about 1 hour ago via web)

Eén toepassingsvariant heb ik nog niet nader benoemd omdat ik daarbij niet zo’n goed beeld heb, maar dat schept direct de mogelijkheid om daarmee nu wel ervaring op te doen:

De poll: de gerichte vraag aan ZZP’ers en MKB’ers of zij twitter inzetten voor zakelijke doeleinden en of zij daarvan effecten merken. Bij deze: twee polls, één gericht aan de ZZP, één aan het MKB: http://bit.ly/c8SdLL. Ik ben benieuwd naar de antwoorden en reacties.

Wielrennen en ondernemen, winnen doe je samen

De grote wielerronden komen er weer aan. Nederland kleurt roze voor de Giro. En ook de Tour de France doet ons land aan. Het peloton is een mooie metafoor voor de competitieve wereld waarin je ook als ondernemer je rondjes meedraait, stoempt, harkt en voor de prijzen gaat. Prijzen? Ga je voor de dagprijs, een deelklassement of de eindoverwinning. En hoe ziet die eruit? Waarvoor klim jij op de fiets?

Je komt ergens als je weet dat je ernaar onderweg bent, het parcours verkent, je concurrenten en ploeggenoten kent, traint, traint en…. traint en omgaat met alles wat je onderweg tegenkomt.  Regen, kasseien, overstekende malloten en verkeersheuvels, je komt het allemaal tegen. Of je wilt of niet, obstakels zijn niet te voorkomen. Verschil kan je maken door de manier waarop je daarmee omgaat.

En natuurlijk, de vorm van de dag speelt ook een rol, maar bepalend die is die alleen bij eendagswedstrijden. Maar ook dan is vorm alleen niet voldoende. Geluk? Nee, dat dwing je af , toeval bestaat niet toch?  Een wedstrijd, maar ook de voor jouw carrière allesbepalende ronde, win je niet in je eentje. Niemand. Nooit.

Twee  prachtige inzichten over obstakels en samenwerken werden mij op een zomerse avond tijdens de Tour van vorig jaar aangereikt . Die gaan dit jaar vast ook weer op. Ook tijdens het WK voetbal in Zuid Afrika trouwens. En morgen ook weer  voor iedereen die onderneemt.

De valpartijen

Meer dan 10 wielrenners gaan die dag de bocht uit op het “technisch moeilijke” parcours. Op enig moment gaan zelfs vier renners uit één ploeg gezamenlijk de hei op en in, zoals Mart Smeets het plastisch uitdrukt. In managementtaal staat ‘de hei op gaan’ voor een dagje erop uit om vanaf een afstandje te kijken naar  hoe de dingen gaan en of ieders focus nog wel scherp is. En daar komen wielrennen en management ineens verrassend samen. Zonder dat je er als ondernemer deze keer voor de hei op hoeft.

Henk Lubberding (wielergrootheid en –wijze uit het oosten) weet het later op de avond vanachter een glas wijn op een wiebelend bootje  precies te benoemen. Begin je te remmen in een bocht en hou je ook nog je benen stil dan verlies je druk op de weg en ga je onderuit. De benen stilhouden is een angstreactie. O als dat maar goed gaat, en dan gaat het daardoor juist mis… Eigenlijk zou je, zegt hij, een camera in die bocht moeten zetten . Dan zou je zien dat de renners die eruit vliegen kijken naar die paal (obstakel) die daar wat dreigend staat. Ja en kijk je daarnaar dan ga je daar naartoe!

Dat is de kern van het verhaal. Voor wielrenners, ondernemers, iedereen. Focus op de barrière en je blijft hangen in de barrière. Focus op je einddoel en je zal de barrières schijnbaar moeiteloos achter je laten. Een kwestie van kijken, dat wil zeggen, waar je je blik op richt. En blijven bewegen in de richting van dat doel. Mooi inzicht.

Samenspel

Aandacht en vertrouwen. In zo’n ploegentijdrit ben je met z’n negenen en je rijdt in lintformatie. Degene die op kop rijdt trekt het lint en die positie wordt steeds afgewisseld. Nadat je een stuk voorop hebt gereden laat je je zakken tot de achterste positie. De één is die dag wat sterker dan de ander en als er een gaatje ontstaat – het lint breekt – dan vraagt het een extra krachtsinspanning om het lint weer te herstellen.  Verlies van effectiviteit dus.

Het voorkomen van krachtsverlies is in handen van de kopman, degene die voorop rijdt. Hij moet behalve aan het tempo ook aandacht geven aan het lint en de zwakkere schakels daarin. Degenen die achter de kopman rijden moeten vertrouwen hebben in zijn stuurkunst en aandacht voor hem om vrij –  soms zonder eigen zicht op de koers – en voluit te volgen. De leider van de groep rijdt het vaakst en langst op kop. Nog zo’n prachtmetafoor voor samenwerking ook binnen ondernemingen.

Het team dat wint is het team waarin de leider niet alleen sterk is en gefocust op het doel dat hij nastreeft maar ook het best aandacht geeft aan de teamleden, rekening houdt met zwakke schakels en iedereen ‘meeneemt’. Het team waarin de leden vertrouwen op de leider en voluit gaan voor de gezamenlijke prestatie.

Focus, aandacht en vertrouwen

Wat in de sport geldt, geldt ook daarbuiten. Universele regels die altijd en overal gelden. Focus op waar je naar toe wil in plaats van wat er direct voor je is en je zal je doel bereiken. Samenwerken leidt tot de beste resultaten als er aandacht en vertrouwen is.

Wat zeg je? Geldt niet voor mij want ik ben ZZP’er en die wielrenners zitten in een ploeg?  Nee toch.. dat zijn ook allemaal ZZP’ers, net als die voetballers. Elk met eigen kwaliteiten, die het best tot hun recht komen door samenwerking en samenspel.

Samen kom je verder dan alleen en een stuk fitter aan de meet.

Personal branding, eerste indrukken in het zand?

Je maakt altijd indruk

Je ontkomt er niet aan om indruk te maken als je in contact treedt met de wereld om je heen. Er zijn zelfs boeken over geschreven. Jij als merk, aanbieder, product. Dat het maar duidelijk is. En als aanmoediging: als je er toch niet aan ontkomen kan, doe het dan maar gewoon goed. Een elevator pitch, een presentatie, een oriënterend gesprek, of hoe en met wie je koffie drinkt…. Overal en altijd wordt door de mensen om je heen betekenis gegeven aan de wijze waarop jij communiceert. Ook als je niets zegt. Of niet tegen hen.

Vanuit hun eigen context natuurlijk, om het niet al te makkelijk te maken. Dus…. Invloed op het beeld dat een ander zich van je vormt heb je eigenlijk maar een beetje.

Het goede nieuws is toch: je hebt invloed

Je kan kiezen en daarmee heb je invloed. Met wat je zegt, met hoe je doet, met je kleding, de wijze waarop je anderen benadert. Met van alles. En we zijn ons dat ook nog eens bewust  (al was het maar vanaf nu…) en daarin onderscheiden we ons van (bijna) al het andere om ons heen dat leeft en groeit en communiceert. Valkuil van het bewustzijn is dat je gaat doen, praten, kleden, communiceren zoals je denkt dat het moet. Valkuil.  Niet doen dus, ook niet zelf gaan graven. Gewoon laten zien wie je bent, zeggen wat je denkt en het beoordelen ervan daar laten waar je er toch geen vat op hebt.

Niet nadenken maar doen

Ga je nadenken dan ga je in de branding en is je voorland geheid een stranding. Want òf je weet na verloop van tijd zelf niet meer wie je bent als je in de spiegel kijkt en iemand ziet die vaag lijkt op wie je kent òf er wordt door je heen geprikt omdat je incongruente boodschappen uitzendt. Prikken die pijnlijk zijn voor zowel de gever / ontvanger als de ontvanger / zender.

Probeer niet alles te zeggen

Alles (willen) vertellen bij een kennismaking, oriëntatie, presentatie is zo’n  op nadenken gebaseerde misvatting. Vanuit publieksperspectief gezien komt er dan zo weinig over zoveel op je af dat je je gaat verdedigen met gapen, hele andere gedachten gaat uitwerken of jezelf gaat afleiden met non-verbale pretcontacten met lotgenoten in het gehoor. Alles gezegd, niets verteld en de enige indruk die blijft hangen is: ‘boring’. OK, je hebt indruk gemaakt, dat wel.

Alledaags voor jou is bijzonder voor mij

Dingen niet vertellen omdat ze zo gewoon zijn dat ze voor een ander niet interessant genoeg zijn. Zo vaak een misvatting! Wat voor jou vanzelfsprekend en routine is , is dat niet ook zomaar voor mij. Vroeger (…) wel eens naar het programma met de muis (of Willem Wever) gekeken en de productie van bijvoorbeeld een paperclip gezien? Ik weet het jaren later nog! Geweldig, overweldigend, slim en doordacht. En ik snap dat je dat niet meer zo ziet als er dagelijks miljoenen van die vervormde ijzerdraadjes jouw revue passeren.  Maar laat het zien, jouw alledaagse werkelijkheid is voor een ander bijzonder, vertel er over aan wie dat allemaal niet meemaken en je maakt indruk!

Jij bent de boodschap

The medium is the message, orakelde communicatie-expert Marshall McLuhan ooit. De radio creëerde een podium, de televisie een ander, het internet het interactieve, de mogelijkheid om actief te participeren. En jij bent als vertegenwoordiger van jouw bedrijf  ‘medium and message’ ineen. Aandacht krijgen, eyes catchen doe je vooral met jezelf. Beetje irriteren mag best, denk aan de wasmiddelenreclames die het erg lang hebben volgehouden om vrouwen als alleen op de witste was beluste huismoeders neer te zetten. Met TAED (nooit meer iets over gehoord trouwens…). Kan niet meer, gebeurt ook niet meer. Geen toeval. Tijden zijn veranderd. De vrouwen van nu zijn niet (die) van gisteren. Je zou er vandaag nog de schuimende branding mee ingaan als je nu zo’n beeld schetste. Nu is het Deelder voor zwart en Gordon voor wit. Verschil. Is er, mag en moet er ook zijn. Het gaat er meer om waar jíj voor staat dan waar jij voor stáát.

Je maakt indruk vanaf het allereerste moment dat je contact maakt. Daarmee ontstaat de beeldvorming. Jouw ‘personal brand’ is hoe anderen jou zien, waarnemen waar jij voor staat. Personal branding is verschil maken door jezelf te zijn. Makkelijker kan je het niet maken, leuker daardoor wel. En als je eenmaal door de branding heen bent….  Fijne vaart!

Ondernemen in flow

Ondernemen in flow: Zeker weten zonder air, wel met attitude.

Steeds vaker kom ik het begrip ‘flow’* tegen. De toestand waarin alles als vanzelf lijkt te gaan. Je kent het vast: alles klopt, dingen vallen op hun plaats en niets kan je tegenhouden. De mooiste en meest effectieve momenten. De momenten waarop sporters onaantastbaar zijn voor tegenstanders en records neerzetten. Bestaat dat ook voor ondernemers en ondernemen? Ja! Zoals altijd is er echter een ‘catch’. Flow komt niet vanzelf en blijft dat ook niet. Je zaait wat je oogst geldt hier ook. Het goede nieuws is natuurlijk dat je er wel naar toe kan werken, want flow is geen toeval.

extra mile

Geen toeval klinkt goed, maar wat maakt dan dat je in flow komt? De sleutel is doen! Een visie, een doel, een plan en actie gericht op het bereiken van dat doel. Een zwemwereldrecord bereik je niet door een boek over Pieter van den Hoogenband te lezen. Trainen, doen, je prestaties steeds weer bekijken in het perspectief van je doel, kritisch en compromisloos zijn als je merkt dat je van het pad af bent en bijstellen als dat nodig is. En dóórgaan.

Klinkt makkelijk maar is het niet. Niet iedereen scoort een wereldrecord. Talent en vaardigheden zijn voorwaarden en als je in een team samenwerkt is er ook sprake van onderlinge afhankelijkheid om het doel te bereiken. Afhankelijkheid die uitnodigt en voor het bereiken van doelen verplicht: niet ieder voor zich zijn of haar eigen bijdrage maar daar ook met en voor elkaar aan werken. Wilskracht maakt het verschil. De bereidheid om dóór te gaan, de ‘extra mile’ te lopen.

Misschien ken je nog het Bancras-model, genoemd naar de trainingszaal waarin de Nederlandse volleyballers zich een jaar lang toewerkten naar Olympisch goud. Of meer recent, de ondenkbaar geachte gouden olympische plak van de waterpolosters. Twee jaar voorbereiding, de competitie aangepast aan deze missie. Winnen is belangrijker dan meedoen, ook al wil De Coubertin ons ook oog laten hebben voor het omgekeerde. Alles aan de kant en gáán. Dat is de route naar goud, dat is de weg naar flow.

relatie

Ja, OK en wat betekent dat dan voor mijn onderneming? Ik werk toch niet naar het pieken op dat ene moment toe?  Wat ik wil is goed werk en tevreden klanten keer op keer… Relaties en relatiebeheer zijn kernbegrippen als het gaat om voortdurende prestatie. De basis voor resultaat blijft: visie, doel, plan, actie.

Een belangrijk deel van de actie bestaat uit het realiseren van goede relaties. Waarom? Omdat elke relatie afnemer en ambassadeur kan zijn. En is of wordt omdat jij een goed aanbod hebt en zij of hij dat van jou wil hebben.

attitude

Gáán voor die relatie, doen, klaarstaan, helpen, z’n vraag beantwoorden, de oplossing voor een (z’n) probleem kunnen benoemen. En weten wie je bent en wat je kan. Wel en niet. Daar ook duidelijk over zijn. Dat is wat je eraan kan doen. Dat triggert, overtuigt. En helpt. Want uiteindelijk gaat het daar steeds weer om. Dan wordt het een dans, dan wordt het win win. Niet om verkopen dus, maar om helpen gaat het daarbij. Attitude is de basis voor flow. Weten waar je mee bezig bent dus ook, want ‘attitude’ komt uit de luchtvaart en betekent: weten waar je bent. Hoe is je houding ten opzichte van de horizon, rekening houdend met beïnvloedende factoren als luchtstroming en zwaartekracht of… hoe is mijn positie in het licht van m’n doelstellingen.  Weten waar je bent, weten wat je doet en weten waar je naartoe gaat. Je weet het als je ‘in flow’ bent.

So….  there’s nothing wrong with having an attitude…

*) flow op Wikipedia

Emmer geluk: bestuur en ondernemers ontbijten samen in het gemeentehuis

Het gebeurt niet vaak dat het bestuur van een gemeente en ruim zestig ondernemers  samen een beschuitje eten. In Emmen gebeurde dat eind november wel. En het smaakte goed en naar meer.

Bestuurders en ondernemers komen elkaar regelmatig tegen. Ze beheren en bewerken dan ook dezelfde akker. De BNI-ondernemers karakteriseren zichzelf graag als ‘farmers’ en zaaiers, meer dan jagers. Netwerken en het opbouwen van duurzame relaties zien zij als een belangrijk onderdeel van hun bedrijfsactiviteiten. Toch voelen zij zich ook wel eens ingeperkt door de gebiedsmarkering en opgejaagd als waren zij het wild. De gemeente ziet zich als de parkbeheerder en schept de voorwaarden voor een goed milieu. In die zin is zij ook de grootste boer van het gebied en daarmee gelijkgestemd met de ondernemers. Samen het land bewerken, samen oogsten, dat is waarin bestuur en ondernemers verbinding hebben met elkaar.

Het startte met een mooie ontvangst door gemeentesecretaris Arjen Mewe, waarna de gasten als eerste het woord kregen. Aqil Radjab, bevlogen en geïnspireerd promotor van de BNI-filosofie gaf een heldere  uiteenzetting over de netwerkattitude, samen leren  en de basisgedachte dat ontvangen begint bij geven. De verbinding van ondernemers met elkaar en voor elkaar in het belang van iedereen. Handel, ja – want dat is de kurk waarop een onderneming drijft –, ambassadeurschap en samenwerkingskansen door elkaar te leren kennen, ervaren en vertrouwen op te bouwen zijn de beloning,  de ROI (return on investment) van het netwerken en geven.

Na een rondleiding door het recent opgefriste, modern – uitnodigend en open ingerichte gemeentehuis stelden de bestuurders zich nader voor. Burgemeester Cees Bijl gaf een inkijk in het bestuur en de organisatie van de gemeente, de dualistische samenwerking met de gemeenteraad en de speerpunten van het gemeentelijk beleid waarin het scheppen van aantrekkelijke voorwaarden voor ondernemen in en om Emmen een hoofdrol speelt.

Maatschappelijk rendement als ROI – een  aantrekkelijke omgeving, leefbaarheid en werkgelegenheid – is voor de gemeente een belangrijke investeringsvoorwaarde.

De wethouders  Jan Kuper, Ton Sleeking en Gezienes Evenhuis gaven op elk van deze punten een heldere toelichting aan de hand van de ideeën en plannen met betrekking tot gebiedsontwikkeling die ook voor ondernemers een aantrekkelijk uitgangspunt vormen.  Aan bod kwamen onder meer : een goede infrastructuur en bereikbaarheid, de beschikbaarheid van prima  onderwijsvoorzieningen en aansprekend werk om ook jongeren en talent te boeien en binden. In de ontwikkeling van het centrum staat het Atalantaproject centraal met de nieuwe combinatie van dierenpark en theater  en de ontwikkeling van een aansprekende stadsvloer als blikvangers. De ontsluiting van de vaarroutes en het stimuleren van de recreatieve kracht van de verschillende kernen is een ander speerpunt .

Het was een interessante ontmoeting,waarbij gemeenschappelijke belangen centraal stonden. Informatief, uitnodigend en verbindend. Passend in de BNI-filosofie: elkaar (leren) kennen als basis voor vertrouwen en samenwerking. Passend in de gemeente-filosofie: voorwaarden scheppen, kansen creëren, mogelijk maken. De ochtend werd afgesloten met een gezamenlijke lunch en ook die smaakte naar meer. De opmaat voor een vervolg was het ook met het idee voor het opstarten van een klankbordgroep, om mee te denken met elkaar en creatieve samenwerking te stimuleren.

De slogans van Emmen en BNI vullen elkaar daarvoor alvast aan: givers gain en maken samen meer mogelijk.

een man van tegen de negentig in de kracht van zijn leven

Er zijn van die momenten dat je het beste je mond kan houden en luisteren. Voor wie het wil zien en horen daarom hierbij de video-opname van een speech die Paul de Blot op 12 november gaf op uitnodiging van de MKB Krachtcentrale en waarbij ik niet veel meer wil zeggen dan: neem er even de tijd voor (de speech duurt ook een uur(!)).

Paul de Blot is Prof. Dr. Paul de Chauvigny de Blot SJ Lic. Ph. en werd geboren op Java, Indonesië. Hij studeerde natuurkunde, filosofie en politicologie; later psychologie en spiritualiteittheologie. Hij werkte als chemicus op een suikerplantage en ging bij de commando’s toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak. Hij belandde in een concentratiekamp. Na de oorlog trad hij toe tot de jezuïetenorde.

Paul de Blot werkte in het basisonderwijs, als pastor, als docent aan de universiteit en sinds 1979 als campus moderator aan de Nyenrode Business Universiteit. Hij promoveerde in 2004 op het proefschrift “Vernieuwing van organisaties in een chaotische omgeving door vernieuwing van de mens”, en werd in 2006 benoemd als hoogleraar business spiritualiteit.

Aan het woord een bijzondere man, over crisis en vernieuwing, over tot leven komen door dood te gaan, over gevoel als bron, over energie, over verbinding en over liefde op een wijze waar je stil van wordt:

Paul de Blot @ MKB Krachtcentrale (from punkmedia on Vimeo)

… waar je aandacht aan besteedt, dat benadruk je…
… controlesystemen remmen energie af….
… alles wat ik plande is mislukt. Wat wel gelukt is, is wat mij toeviel en wat ik aangepakt heb…

Meer over de MKB Krachtcentrale: http://mkbkrachtcentrale.nl/

Meer van Paul de Blot: http://pauldeblot.nl/

(En, ook al gaat het daar inhoudelijk helemaal niet over, een interessante bijdrage aan de discussie over de AOW-leeftijd… ;-))

Samenwerken zonder personeel: ZZP’er wordt SZP’er

Stel, je bent zzp’er of een kleine ondernemer in die zin dat je een beperkt aantal handen ter beschikking hebt om een opdracht mee te kunnen uitvoeren. En er komt  – een kans op – een mooie opdracht voorbij die eigenlijk dan iets te groot voor je is. Wat doe je dan?

1. Je laat deze prachtige beker aan je voorbij gaan, je bent te klein en je kan deze klus dus niet klaren. Je blijft (Z)uchtend (Z)onder (P)ensioen
2. Je gaat ervoor en neemt ‘m aan. Te mooi om te laten gaan, dan maar een tandje zwaarder en maar hopen dat je over net genoeg zeilen beschikt om de finish toch te halen. Desnoods lever je wat later op en/of geef je de klant wat extra korting. ‘Komt allemaal goed’. Je wordt wakker als (Z)wetend (Z)orgconsumerend (P)aranoiapatiënt
3. Je neemt snel personeel aan en hoopt dat je na afronding van de opdracht weer een nieuwe mogelijkheid hebt om jouw medewerkers  aan het werk te houden. Die telt eigenlik niet, je bent dan niet langer ZZP maar bent toegetreden tot de (h)orde van de MKB’ers (misantrope kopzorgenbelaste bazen?)
4. Je kijkt rond in je netwerk en vormt een strategische alliantie met andere zzp’ers. Samen sterk, je deelt de opdracht voor een goed resultaat en een tevreden opdrachtgever. Je voelt je (S)samenwerkende (Z) zelfstandige (Z)zonder (P)personeel
5. Je (her)definieert de opdracht tot een project en voert dat uit met een projectteam dat je inhuurt in samenwerking met een uitzend/payrollorganisatie. Je bent (S)situationeel (Z)zelfstandig (P)rojectondernemer

1 t/m 4 zijn abc-tjes voor je, die ken en herken je wel. Daar ga ik hier niet verder op in. 5, daar gaat het me nu even om. Want die ligt niet direct voor de hand. Zelfstandige zonder personeel maar soms ook weer wel met personeel. Dat schept mogelijkheden. En brengt opdrachten binnen handbereik die dat anders niet zijn. Moet je daar dan heel veel anders voor denken en doen dan wanneer je een opdracht zelfstandig en alleen uitvoert? Niet echt, denk ik. Projectplan, projectorganisatie, projectmedewerkers en coördinatie zijn accenten die in een wat ander perspectief komen te staan. Maar daar sta je niet alleen voor. Daarvoor heb je een contactpersoon bij degene waarvan jij de projectmedewerkers inleent. Waarmee je ook die afspraken kunt maken waardoor jij maximaal in jouw kracht blijft staan.

De uitwerking van zo’n aanpak past niet in dit verhaal. Dat is slechts bedoeld om de mogelijkheid te signaleren. Ik ben erg benieuwd of je wat van deze optie vindt. En wat dan. Voor mij is deze gedachte namelijk nieuw. En ik kan me er toch wel wat bij voorstellen, zeker nu ik me realiseer dat er een samenwerkingspartner is die kan helpen dit ook in praktijk te brengen.  Mij lijkt het een interessant concept dat een extra dimensie aan je bestaan als ZZP’er kan toevoegen. “For the sake of argument, learning and laughter” daarom: wat vind je van het idee? Kan je er wat mee?  Heb je hier ervaringen mee?  Dan ben ik daar erg benieuwd naar.

Deze column had ik niet kunnen schrijven als ik niet een half uurtje hardop denkend met Dinand Ebbinge in de auto door Drenthe was gecruised. Dinand is directeur van Topwork (en dat willen we toch allemaal leveren) en graag bereid met je mee te denken over het succesvol samenwerken in projecten. Net als ik trouwens, maar dat begreep je al.

2.0.?! Ondernemen zal nooit meer hetzelfde zijn

Mijn opa startte begin jaren veertig in Rotterdam een manufacturenhandel*. “De Vlinder” stond er op het winkelraam. Het was iets heel anders dan hij tot dan toe had gedaan… in de tijd van Web 0.0, internet bestond nog niet. De Vlinder was zijn bestaan. Het web heeft zich nu ook ontpopt tot vlinder, hoe zal het verder gaan?

interactief platform nodigt uit tot participatie

Web 2.0 is de aanduiding voor de tweede internet(groei)fase. Het internet kwam, na geboren te zijn als militair communicatiesysteem, kruipend en lopend langs de tafelrand op als een oneindige vraagbaak en een nieuwe handelsmogelijkheid (winkel) die werd gekenmerkt door actieve aanbieders en passieve gebruikers. Wie leert lopen stoot zich ook wel eens, de dot com bubble veroorzaakte een gevoelige blauwe plek. Intussen loopt het zonder grenzen, rent en zwemt en is het, als getransformeerd van rups tot vlinder, klaar voor een enorme vlucht.

In de tweede fase is de kracht van het medium als interactief platform zich in snel tempo aan het ontwikkelen. Met de gebruikers in de actieve hoofdrol en participatie als driver. En met onontkoombaar gevolgen voor de sociale, economische en politieke realiteit. Eens te meer blijkt McLuhan’s ** uitspraak ‘the medium is the message’ waar. De krant en de televisie hadden elk hun eigen dynamiek. Wat er gebeurde werd echter bepaald door de aanbieders. Internet ontstond in een vergelijkbaar kader maar is inmiddels getransformeerd. De tijden van controle en beheersing zijn voorbij. Loslaten is de enig overgebleven reactiemogelijkheid.

projectmatige co-existentie in de wiki-world

Voorbeelden zijn de beeldtelefoon die door de webcam mogelijk werd en de enorme explosie van communities: sociaal en zakelijk. Fysieke afstand is als belemmering voor contact, overleg, zaken doen en activisme volledig verdwenen en alles kan in realtime. Om maar een triviaal voorbeeld te noemen: weet u nog dat fanatieke schakers elkaar per post en giro-overschrijving bestookten met hun volgende zet?  Nu kan je, als je wil met gebruikmaking van de webcam, met elkaar schaken alsof je tegenover elkaar zit en de tijdklok mee laten lopen.

Nieuwe software maakt co-creatie mogelijk zonder beperkingen naar doel, deelnemers, tijdstip of uitkomst: de wiki-toepassingen ( wiki staat voor snel, vlug en wendbaar). Wiki verovert het net. Samen een encyclopedie maken? Wikipedia. De wiki-wereld is open. Wiki is het voertuig van de zich ontrollende netwerkmaatschappij*** waarin iedereen onafhankelijk van tijd en plaats kennis kan vergaren, meningen kan uitwisselen en kan samenwerken om persoonlijke, zakelijke en ideologische doelstellingen te realiseren. Steeds in wisselende samenstelling en met de zelf gewenste intensiteit. Projectmatige co-existentie?, samen en alleen wanneer jij daar voor kiest.

transparantie beslissend in het www-communisme

Transparantie is onontkoombaar in de nieuwe realiteit. Op contranormatief handelen wordt al snel een zoeklicht gericht. Niet altijd zorgvuldig en bevredigend, want wat is de norm? Of is die net zo wiki? Dat denk ik niet maar onevenwichtigheden in de praktijk waren er en zullen er ook zijn. Ik verwacht van de zich ontwikkelende transparantie juist wel een stimulans om meer overeenkomstig de norm te handelen. Macht, beslotenheid, woeker en controle verliezen terrein in het www-communisme (niet te verwarren met de vroegere politieke stroming…).

De norm? Open, respectvol en verantwoordelijk met, naar en voor elkaar. Denk aan de ontwikkeling van het ecologisch bewustzijn, maatschappelijk verantwoord ondernemen, het groene denken. Dat bewustzijn ontwikkelt zich snel van idealistisch – filosofisch naar praktisch noodzakelijk. En van oproep via stimulans tot correctief. Correctie op een niveau dat voor bedrijven beslissend kan zijn voor het voortbestaan.

powershift: de ‘user’ regeert

Van aanbodgestuurd naar vraagbepaald. Consumenten maken of breken een product of dienst in no-time als zij een sneeuwbalactie opzetten. Joep van ’t Hek wist (ook zichzelf) nog te verbazen met het buckler-effect. Intussen is het een ‘tool’ in handen van wie maar wil. Of je nu nobele doelen nastreeft of niet. Het www is een platform geworden met tot voor kort ongekende mogelijkheden.

De op gang gekomen stroom  van ‘user generated content’ is enorm. De blog – ook deze- is er een voorbeeld van.  De ‘uit doorgaans betrouwbare bron’ gepresenteerde informatie is steeds vaker niet goed verifieerbaar en emotie-gedreven hypes kunnen een volslagen eigen dynamiek ontwikkelen. Nieuwe nuchterheid is een nieuwe deugd in deze nieuwe fase van de informatie- en netwerkmaatschappij. Geen boodschap kan je blind vertrouwen. Aan de andere kant is crowdsourcing een nieuw gereedschap in handen van aanbieders van producten en diensten: het bewust en open raadplegen van (voorgenomen) consumenten in de ontwikkelingsfase van het aanbod om een goede afstemming te krijgen of na lancering verbeteringskansen op het spoor te komen.

global village opnieuw gedefinieerd

Paradigmashift? Zeker, en een bijzondere ook, want  consumenten zijn producent geworden, toeschouwers deelnemer en volgers leider. Da’s meer dan een paradigmawisseling. Het is een aardverschuiving. Een herdefinitie van de ‘gobal village’. Van (mede)zeggenschap en macht. Van toegesproken naar aansprekend. Met onbegrensde mogelijkheden.

Wake up, rise and shine… de nieuwe toekomst is begonnen. Een tijd van luisteren, samenwerken, samen maken, meedoen en respect. Wacht niet op het butterfly-effect****, word zelf de vlinder, creëer je eigen storm…

_________________________________________________________________

*) Manufacturenhandel, een winkel in textielproducten. Lappen stof, ritsen, knopen. Van alles om zelf kleding mee te maken of herstellen. Toen gewoon en noodzaak ook, tegenwoordig vooral hobby… of exclusief.

**) Marshall McLuhan,  communicatie- en media wetenschapper die in 1959 al sprak van de ‘global village’ en die de media typeerde als verlengstuk en extensie van de communicerende mens. Met zijn uitspraak ‘the medium is the message’ wilde hij de impact van het medium benadrukken die misschien wel groter is dan de inhoudelijke boodschappen die er door worden verspreid en aangeven dat  nieuwe media elk hun eigen en nieuwe dynamiek toevoegen aan de wijze waarop wij met elkaar communiceren.

***) Zoals McLuhan in de jaren vijftig en zestig  visionaire inzichten had over het belang en de impact van de massamediale communicatemogelijkheden zie ik in het werk van Jackson Pollock, maker van ‘drip-painting’, de prenatale verbeelding,  ‘pretecho’s’ , van de netwerkmaatschappij. Jaren veertig, vijftig ook… De twee afbeeldingen zijn fragmenten van Pollocks’ doek Convergence (1952) (convergence of convergentie betekent zoveel als: samenkomen in één punt) (en die blauwe in het midden… is van mij: pretecho inspired bij JP – nee niet die)

****)  Het vlindereffect is een term om een aantal chaotische fenomenen te omschrijven. Het draait er om dat kleine zaken binnen bepaalde gevoelige systemen grote gevolgen kunnen hebben. De naam is gebaseerd op een metafoor die in 1961 werd gebruikt door Edward Lorenz om aan te geven dat de vleugels van een vlinder in Brazilië maanden later een tornado in Texas zouden kunnen veroorzaken. (bron: Wikipedia…. what else?: http://nl.wikipedia.org/wiki/Vlindereffect)