Medische fouten: openheid en communicatie zijn het beste medicijn

Wie een medische behandeling ondergaat verwacht daarvan beter te worden. Ook als uiteindelijke genezing er niet in zit wordt met die behandeling een positieve bijdrage beoogd. Niet altijd is dit ook het daadwerkelijke resultaat. Complicaties en fouten kunnen veroorzaken dat de patiënt erop achteruit gaat in plaats van vooruit. Als er een fout wordt gemaakt blijkt dat nog vaak een pijnpunt op zich.

“Er zijn prikkels waardoor artsen en zorgverleners fouten geheim houden. Als jij de laatste stap hebt gezet bij die patiënt, dan moet je uitkijken want je hebt zo het Openbaar Ministerie of de tuchtrechter aan je broek. En dat maakt dat mensen prikkels hebben om het onder de pet te houden.” Aldus Jan Klein, hoogleraar patiëntveiligheid aan de Erasmus Universiteit in RTL Nieuws

Ik ben benieuwd wat die prikkels zijn? Angst voor vervolging? Dat lijkt me echte onzin. Waar gewerkt wordt worden fouten gemaakt, dat kan ook eigenlijk niet anders. Juist wie daar niet voor uitkomt maakt zich kwetsbaar: dat tast vertrouwen en geloofwaardigheid aan. Veel meer dan de gemaakte fout.

En is het de rechter die in het vizier gehouden moet worden in het omgaan met fouten? Waar is dan de zorg voor de benadeelde klant, waar de wil om te leren en het vak verder te ontwikkelen?

Beslotenheid is duister

Als jurist en begeleider van patiënten die in verband met de voor hen soms verstrekkende gevolgen van een medische fout daarover in gesprek moeten en willen met de behandelaar en de verzekeringsmaatschappij valt mij ook meer dan eens de afhoudende beslotenheid op.

De dokter mag al snel niets meer zeggen van de verzekeringsmaatschappij en de uiterst gespecialiseerde verzekeraar begrijpt niet snel wat nu eigenlijk de vraag is, het verwijt…

Patiënten verwijten dokters hun fouten niet op zoek naar een afrekening, ze willen wel graag goed geholpen worden. Ook na een fout. Die is dan namelijk al gemaakt. De vraag is dan: hoe nu verder? En wat mag ik nu van u verwachten?

Lege artis

Dokter ik zie kramp! Kan ik u wellicht helpen? Of mag ik, zoals in menig behandelkamer tegenwoordig te doen gebruikelijk is, de vraag beantwoorden met een tegenvraag: “dokter, wat denkt u er zelf van?“

Of het nu de dokter is of de verzekeraar die het daglicht en de openheid schuwt, de vraag van de klant is duidelijk: sta voor je prestaties, ook als die niet zijn zoals je graag had gewild. De verzekering is er niet voor niets, dat is een waarborg voor wie schade heeft geleden. ‘Prikkels’ om die voorziening niet open en constructief in te zetten voor het oplossen van de problemen die door fouten zijn ontstaan zijn niet anders dan pervers.

Die schade is soms groot en dan zijn constructief overleg en oplossingen voor ontstane (gezondheids)problemen niet alleen vanuit het recht gezien een noodzaak maar ook een belangrijke, en naar mijn idee zelfs eerzame, maatschappelijke taak. In alle openheid uit te voeren. Zodat het gesprek tussen dokter en patiënt weer kan ontspannen en het vertrouwen kan worden hersteld. En er ook meer ruimte is om van fouten iets te leren.

Ook dat is onderdeel van het ‘lege artis’ (volgens de regels van de kunst), het beoordelingscriterium voor medisch handelen. En maakt de misplaatste angst voor rechters overbodig.

Social media revolution: meerwaarde is beslissende factor

Social media ROI is dat uw bedrijf over vijf jaar nog bestaat. Dat is de stelling van Erik Qualman in zijn nieuwste versie van de video ‘social media revolution’

Social media is contact en conversatie. Involvement en engagement. Wie het niet aangaat en betrokken is heeft geen reden van bestaan. Wie het niet goed aangaat wordt terzijde geschoven en verdwijnt in de marge.

Aandacht

Aandacht is het meest schaarse goed geworden in deze tijd van informatieovervloed. Aandacht die je geeft, maar vooral en misschien wel meer nog, aandacht die je krijgt. Daarin zit ‘m, ook voor wat betreft de rol marketing, de wezenlijke verandering in het contact tussen aanbieders en klanten.

De machtsbalans is onomkeerbaar gekanteld van zender naar ontvanger, van producent naar consument . Vanaf nu gaat het over klanten en aanbieders. Klanten eerst.

Verzekeraar Inshared vertaalt rechtstreeks wat er gaande is: keuzemogelijkheid en samenwerken met de klant op productinhoud en rendement. Tastbare ROI, ook en eerst voor de klant.

licht

Integrale klantgerichtheid is geen keuzemogelijkheid meer maar overlevingsvoorwaarde. Het goede nieuws daarvan is dat marketing nòg belangrijker is geworden dan het al was. Maar het is er daardoor niet gemakkelijker op geworden. Omdat ieder klantcontact bijdraagt – of afbreuk kan doen – aan de perceptie en waardering van de klant. Woekerpolissen, belscripts, kleine lettertjes, eenzijdige communicatie, ‘zo is het nu eenmaal…’, ‘afleveren doen wij tussen 09.00 en 17.00 uur…’, toets een acht en je staat (?) nog eens vijf minuten in de wacht… de door de social media verworven communicatieve kracht van de klant is het licht aan het einde van deze tunnel.

Openheid, transparantie, beschikbaarheid, interactiviteit en communicatieve kwaliteit zijn de parameters waar het om gaat.

communicatie

Toegevoegde waarde is beslissend. We leven in een tijd van aanbodovervloed en keuze en dat heeft gevolgen: kwaliteit ↑, prijsstelling ↓, beschikbaarheid (is er, altijd en overal), presentatie → en communicatie ↑↗→↘↓↙←↖↑!.

AH laat de product-prijs-presentatiekant mooi zien in haar 123 prijs reclame. Van elk product zijn er drie soorten te koop. Het merk, het huismerk en het budgetartikel.

Een tussenfase vermoed ik, op weg naar merkaanbod tegen budgetprijzen. Want wat rechtvaardigt nu eigenlijk een ander aanbod als de klant ècht koning is?

Interactieve communicatie en conversatie maken het verschil. Rechtstreeks contact tussen aanbieder en klant. Betrouwbare informatie, bereikbaarheid en aanspreekbaarheid voor de klant. Echte aandacht. Echt contact. Geen scripts want dat is alleen maar schijnconversatie (natuurlijk mag een virtuele gereedschapskist met oplossingen voor klantvragen wel). Een antwoord op vragen van klanten en verantwoording bij klachten. Contact, antwoord en een oplossing. Dat is meerwaarde.

De klant beslist en bepaalt de communicatie. Met de aanbieder en met andere klanten. Vooral dat laatste ook.

videostatements

• 25% of search results for the World’s Top 20 largest brands are links to user-generated content
• 34% of bloggers post opinions about products & brands
• People care more about how their social graph ranks products and services than how Google ranks them
• 78% of consumers trust peer recommendations
• Only 14% trust advertisements

De rol van marketing? Communicatieve meerwaarde. Stimuleren van interactie. Met en tussen klanten. Right here, right now.

De video en een begeleidende blog van Erik Qualman is geplaatst op socialnomics.net. Daarin vind je naast de videopresentatie een overzicht van alle statements en bronvermeldingen / verwijzingen.